اختلال بیش فعالی کمبود توجه چیست؟
به نظر می‌رسد حدود دو تا پنج درصد از کودکان به اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) مبتلا هستند ، که تعداد این افراد در پسران سه برابر دختران است. از جمله ویژگی‌های این اختلال می‌توان موارد زیر را نام برد:
- بی توجهی – مشکل در تمرکز، فراموش کردن قوانین و قواعد، از یک وظیفه یا یک کار به وظیفه یا کار دیگر پریدن، بدون این که هیچ یک را به اتمام برسانند.
- تکانشگری – پر حرف بودن، استانه تحمل پایین، اشتباه کاری.
- بیش فعالی- بیقراری و تکان خوردن دائمی
علل سه اختلال رفتاری نافرمانی مقابله‌ای، سلوک و کم توجهی بیش فعالی هنوز ناشناخته هستند، اما برخی از عوامل خطر این اختلالات شامل موارد زیر است:
- جنسیت – پسران بسیار بیشتر از دختران به اختلالات رفتاری مبتلا می‌شوند. اگرچه هنوز مشخص نیست علت این تفاوت در تعداد دختران و پسران به دلیل تفاوتهای ژنتیکی است یا تفاوتهای اجتماعی.
- حاملگی و زایمان – در برخی موارد حاملگی دشوار، زایمان زودرس و کم بود وزن نوزاد در هنگام تولد ممکن است بعدا در مشکلات رفتاری کودک نقش داشته باشد.
- خلق و خو – کودکانی که تربیت آنها دشوار است ، یا از سنین پایین پرخاشگر و دمدمی مزاج هستند، بیشتر احتمال دارد بعدها در زندگی خود دچار اختلالات رفتاری شوند.
- زندگی خانوادگی – احتمال بروز اختلالات رفتاری در خانواده‌های مشکل‌دار بیشتر است. به عنوان مثال، خطر ابتلا به اختلالات رفتاری در کودکان خانواده‌هایی که در آنها خشونت خانگی، فقر، کم توجهی والدین یا سوءمصرف مواد وجود دارد ، بیشتر است.
- مشکلات یادگیری – مشکلات خواندن و نوشتن اغلب با مشکلات رفتاری ارتباط دارند.
- عقب ماندگی ذهنی – احتمال ابتلا به اختلالات رفتاری در کودکان عقب مانده دو برابر بیشتر است.
- رشد مغزی – مطالعات نشان داده‌اند كه مناطقی از مغز که کنترل توجه را بر عهده دارند، در کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی فعالیت کمتری دارد
داروهای مورد استفاده در درمان اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) در دهه های اخیر رو به رشد است. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) می گویند که تشخیص ADHD در کودکان بین سال های 2003 تا 2011 حدود 41 درصد افزایش یافته است. تخمین زده می شود که 11 درصد از کودکان بین سنین 4 تا 17 سال دچار ADHD شوند. از سال 2011 میزان این بیماری در کل 6.4 میلیون کودک بوده است. اگر برای درمان اختلالات رفتاری استفاده از داروها برای شما راحت نیست گزینه های طبیعی تر دیگری نیز وجود دارد.
تشخیص اختلالات رفتاری کودکان
اختلالات رفتاری مخرب، اختلالاتی پیچیده هستند و عوامل مختلفی ممکن است در بروز آنها دخیل باشد. به عنوان مثال، کودکی که رفتارهای نابهنجار اختلال سلوک را از خود بروز می‌دهد، ممکن است به اختلال کم توجهی بیش فعالی، اضطراب، افسردگی و مشکلات خانوادگی نیز مبتلا باشد.
از جمله روشهای تشخیص این اختلالات عبارتند از:
- تشخیص توسط یک متخصص مثل روانشناس، روانپزشک یا پزشک اطفال.
- انجام مصاحبه‌های عمیق و دقیق با کودک، والدین و معلمان او
- استفاده از پرسشنامه‌ها یا چک لیست‌های رفتاری استاندارد.
کنترل عوامل استرس‌زای حادی که ممکن است باعث بروز مشکلات رفتاری کودک شوند، اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال، بیماری یکی از والدین یا تمسخر و تحقیر توسط کودکان دیگر ممکن است باعث تغییرات ناگهانی در رفتارهای معمول یک کودک شوند که این عوامل باید از بدو امر مورد توجه قرار بگیرند.
عناصر سازنده لازم در پرورش رفتار کودک عبارتند از:
- خودتنظیمی: توانایی کسب، حفظ و تغییر سطح احساسات، رفتار، توجه و فعالیت در تناسب با وظیفه یا موقعیت پیش رو.
- پردازش حسی: پردازش دقیق محرک‌های حسی وارده از محیط و نیز بدن خود فرد که مستقیماً بر واکنشهای رفتاری وی تأثیر می‌گذارد.
- درک زبانی : توانایی ادراک زبان گفتاری.
- زبان بیانی: توانایی تولید گفتاری که توسط دیگران قابل درک باشد.
- عملکردهای اجرایی: مهارت استدلال و تفکر در سطح برتر.
- رشد / تنظیم هیجانات: توانایی ادراک و ادغام هیجانات برای تسهیل تفکر، درک هیجانات و تنظیم هیجانات.
- مهارتهای اجتماعی: توانایی انجام تعاملات متقابل با دیگران (چه به صورت کلامی و چه غیر کلامی)، برای سازش با آنها و قدرت تشخیص و پیروی از هنجارهای اجتماعی.
- برنامه ریزی و ترتیب گذاری: انجام مرحله به مرحله یک وظیفه یا کار چند مرحله‌ای برای دستیابی به یک نتیجه از پیش تعریف شده.